BDO – Baza danych o odpadach oraz gospodarowaniu nimi
Od dnia 24 stycznia 2018 roku zaczął funkcjonować Rejestr, który prowadzony jest przez Marszałków Województw. Rejestr jest też integralną częścią Bazy danych o odpadach oraz gospodarowania nimi (BDO), która została uruchomiona 1 stycznia 2020 roku.
Obowiązkowemu wpisowi do Rejestru podlegają przedsiębiorcy, którzy działają w zakresie następujących ustaw:
# z dnia 11 maja 2001 roku o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej
Czyli:
# z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi
Czyli:
# z dnia 20 stycznia 2005 roku o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
Czyli:
# z dnia 11 września 2015 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
Czyli:
# z dnia 24 kwietnia 2009 roku o bateriach i akumulatorach
Czyli:
# z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach
Czyli:
Poprzez BDO:
# wykonuje się
oraz
# składa się dwa sprawozdania:
CRO (Centralny Rejestr Operatorów)
Centralny Rejestr Operatorów dotyczy operatorów czyli użytkowników urządzeń, które zawierają 3 kg lub więcej substancji kontrolowanych lub 5 ton ekwiwalentu CO2 (CO2 eq) fluorowanych gazów cieplarnianych – inaczej F-gazów. Został on utworzony zgodnie z art. 19. ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz.U. z 2015 poz. 881) i następnie zmodyfikowany w celu dostosowania do wymogów znowelizowanej ustawy j.w. (Dz. U. z 2017 poz. 1951). a
Centralny Rejestr Operatorów (CRO) jest prowadzony w postaci elektronicznej bazy danych przez Instytut Chemii Przemysłowej. Zgodnie z ustawą gromadzone są w nim Karty Urządzeń oraz Karty Systemów Ochrony Przeciwpożarowej.
Przed sporządzeniem pierwszej Karty Urządzenia lub Karty Systemu Ochrony Przeciwpożarowej operator zobowiązany jest do rejestracji poprzez wypełnienie formularza rejestracyjnego.
Przedsiębiorca posiadający na wyposażeniu lub będący właścicielem w/w urządzeń są zobowiązani do:
– obowiązkowej inwentaryzacji wszystkich urządzeń zawierających SZWO i F-gazy (dokumentacja wewnętrzna zawierająca m.in. informację o rodzaju i ilości czynnika chłodniczego oraz oznakowanie urządzeń)
– wytypowania urządzeń podlegających rejestracji w CRO
– prowadzenia Kart Urządzenia lub Kart Systemu Ochrony Przeciwpożarowej
– przeprowadzania okresowych prób szczelności
– wykonywania prac montażowych, serwisowych, napraw tylko i wyłącznie przez osoby posiadające wymagane uprawnienia na F-gazy.
KOBIZE – Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami
Jest Ośrodkiem w strukturach Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego. Jednym z podstawowych zadań KOBiZE jest administrowanie unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji w Polsce. KOBiZE prowadzi również Krajową bazę, w której zbierane są dane o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji i parametrach z nimi związanych. KOBiZE jest nadzorowany przez Ministra Klimatu, a jego zadania są finansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Rejestracji i sporządzaniu rocznych raportów w elektronicznej bazie KOBiZE podlegają wszyscy przedsiębiorcy, którzy emitują substancje do powietrza czyli wszyscy, którzy korzystają ze środowiska np. poprzez:
Sprawozdawczość dotyczy również małych przedsiębiorstw czy jednoosobowych działalności nawet jeśli firma posiada choćby jeden samochód.
Sprawozdania w bazie wykonuje się do 28 lutego każdego roku za rok ubiegły. Jest ściśle związane z opłatami za korzystanie ze środowiska.
SENT
SENT to elektroniczny rejestr zgłoszeń stworzony specjalnie na potrzeby realizacji ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów wrażliwych (np. paliw, oleju napędowego, opałowego, rozpuszczalników jednorazowo w ilościach powyżej 500 litrów).
Do przesyłania, uzupełniania i aktualizacji zgłoszeń w SENT zobowiązani są przedsiębiorcy, którzy spełniają ustawową definicję podmiotu wysyłającego, podmiotu odbierającego lub przewoźnika w/w towarów. Są to osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, prowadzące działalność gospodarczą, dokonujące dostawy towarów w rozumieniu ustawy VAT, lub też dokonujące wewnątrz wspólnotowego nabycia towarów, importu towarów lub nabycia towarów w rozumieniu ustawy VAT.
Niedopełnienie obowiązków przez podmioty zobowiązane do ich wypełnienia wiąże się z różnymi sankcjami. Jeżeli podczas kontroli organ kontrolujący stwierdzi niezgodność rodzaju, ilości, masy bądź objętości przewożonego towaru z tymi podanymi w zgłoszeniu, na środek transportu lub towar mogą zostać nałożone zamknięcia urzędowe, a od przewoźnika pobrana kaucja w wysokości 1000 zł. Zamknięcia mogą zostać usunięte w oddziale celnym urzędu celno-skarbowego zlokalizowanym najbliżej miejsca zakończenia przewozu towaru. Jeżeli przewoźnik nie stawi się w oddziale celnym w przeciągu 30 dni – kaucja przepada. Jeżeli przewożony towar nie odpowiada pod względem rodzaju, masy, ilości czy objętości towarowi podanemu w zgłoszeniu, odpowiednio na podmiot wysyłający bądź odbierający nałożona zostanie także kara pieniężna w wysokości 46% wartości netto przewożonego towaru, nie mniejsza niż 20 000 zł.
Jeżeli podczas kontroli organ kontrolujący stwierdzi, że zgłoszenie przewozu nie zostało dokonane, bądź też kierujący pojazdem nie przedstawi numeru referencyjnego dla danego przewozu, środek transportu lub towar mogą zostać zatrzymane. Brak zgłoszenia skutkuje także karą pieniężną w wysokości 46% wartości netto przewożonego towaru, nie mniejszą niż 20 000 zł. W sytuacji stwierdzenia braku zgłoszenia lub też niezgodności co do masy, rodzaju, objętości czy ilości przewożonego towaru z danymi zawartymi w zgłoszeniu kara pieniężna w wysokości 20 000 zł zostanie również nałożona na przewoźnika.
Również sam kierujący pojazdem także musi liczyć się z tym, że w razie niedopełnienia nałożonych na niego obowiązków może zostać ukarany przez organ kontrolujący (grozi mu grzywna w wysokości od 5 000 zł do 7 500 zł.)
Prowadząc działalność gospodarczą każdy przedsiębiorca jest wytwórcą odpadów, chociażby takich jak opakowania z tworzyw sztucznych, papieru, tektury, palet, opakowań po farbach, olejach, zużyte opony, akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny używany w biurach, tonery, świetlówki, złom metalowy itp. W związku z tym jest zobligowany do:
Firmy NIE MOGĄ oddawać wszystkich wytworzonych przez siebie odpadów jako odpady komunalne. Jest to niedopuszczalne i niezgodne z prawem, co w przypadku kontroli skutkuje nałożeniem sankcji karnych.
Od stycznia 2020 r. wprowadzono obowiązek elektronicznego prowadzenia ewidencji w formie KEO (kar ewidencji odpadów), KPO (kart przekazania odpadów) jak i sporządzania sprawozdań o odpadach. Pierwsze sprawozdanie w takiej formie należało złożyć już za rok 2019 jednak jego termin wyjątkowo został przesunięty do 31 października.
Poza tym wyjątkiem sprawozdania należy składać do Marszałka Województwa w nieprzekraczalnym terminie do 15 marca za rok ubiegły.
Należy również pamiętać, że samochody odbierające i dostarczające odpady muszą być odpowiednio oznakowane, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 7 października 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów Dz.U. z 2016 poz. 1742.:
Należy pamiętać, że wytworzone odpady niebezpieczne i palne od dnia ich wytworzenia do ostatecznej utylizacji można przetrzymywać max. do 1 roku, czas dla pozostałych odpadów to okres 3 lat. Przechowywanie dłużej niż ustawowy termin skutkuje obowiązkiem naliczenia opłaty podwyższonej jak za składowanie bez decyzji za każdą dobę składowania.
Firma posiadając instalację i wytwarzając odpady w ilości powyżej 1 tony odpadów niebezpiecznych i/lub powyżej 5 000 ton odpadów innych niż niebezpieczne ma obowiązek posiadania decyzji na wytwarzanie odpadów. W przypadku wytwarzania odpadów poza instalacją nie ma określonych ustawowo limitów ilości wytwarzanych odpadów.
